Türk Islam Edebiyati
Deneme Ara Sınavı 2
1.

Alman düşünürü Hegel, güzel sanatları kaç gruba ayırmıştır?

 

Doğru Cevap: "E" 3
Soru Açıklaması

Alman düşünürü Hegel, güzel sanatları, plastik, fonetik ve söz sanatı olmak üzere üç guruba ayırır. Plastik sanatlar, heykel ve dekoratif sanatlar, mimari ve resimdir. Fonetik sanat, mûsikî; söz sanatı ise, edebiyattır. 

2.

 “Bir olayın gerçek sebebinin göz ardı edilerek heyecan unsurunun ön plana çıkarılması” şeklinde tarif edilebilen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

 

Doğru Cevap: "C" Hüsn-i ta’lil  
Soru Açıklaması

Türk edebiyatında hüsn-i ta‘lîl’e, ''hüsn-i tevcîh'' de denilir. Hüsn-i ta‘lîl, “bir olayın gerçek sebebinin göz ardı edilerek heyecan unsurunun ön plana çıkarılması” şeklinde tarif edilebilir. Hadiselere o andaki ruh halinin yorumunu katmak, hayatı ve dış dünyayı gönlüne aksettiği gibi algılamak isteyen her sanatkâr hüsn-i ta‘lîle başvurur. 

3.

Hz. Peygamber’in doğum hadisesini konu edinen “mevlid” türünün en meşhur kaçıncı yüzyılda yazılmıştır?

 

 

 

Doğru Cevap: "E" 15 yy.  
Soru Açıklaması

Hz. Peygamber’in doğum hadisesini konu edinen “mevlid” türünün en meşhuru olan Süleyman çelebinin yazdığı Vesilet’n-necât 15 yy. yazılmıştır. 

4.

I.sünnet-i nebevîII.kısas-ı enbiya

III. Devrin ilimleri

Yukarıdakilerden hangisi doğrudan olan dini kaynaklardan biridir?

Doğru Cevap: "B" I, II  
Soru Açıklaması

Sünnet-i nebevî ve kısas-ı enbiya doğrudan dini kaynaklardandır. Ancak, devrin ilimleri doğrudan dini olmayan kaynaklardan biridir. 

5.
Oğuz Türkçesi’nin edebiyat dili haline gelmesi aşağıdaki siyasi olayların hangisinden sonra gerçekleşmiştir?
Doğru Cevap: "A" Selçuklu Devletinin Kuruluşu
Soru Açıklaması
Selçuklular dönemi yazılı Türkçe'nin geliştiği bir dönemdir.
6.

I.AstrolojiII.Mûsıkî

III. Büyü

Türk-İslâm edebiyatını her yüzyılda o devirde mevcut veya kuvvetli olan ilim ve fen etkilemiştir. Yukarıdakilerden hangisi/ hangileri bu ilimlerden biridir?

 

Doğru Cevap: "C" I, II, III  
Soru Açıklaması

Cevap yukarıdaki bütün ilim ve fen alanlarını kapsamaktadır. Çünkü Türk-İslâm edebiyatını her yüzyılda o devirde mevcut veya kuvvetli olan her türlü ilim ve fen etkilemiştir. 

7.

Edebiyatımızda ilk mevlid örneği sayılan Çarhnâme’yi kim yazmıştır?

 

Doğru Cevap: "E" Ahmet Fakih    
Soru Açıklaması

Türk-İslâm edebiyatında ilk mevlidi Ahmet Fakih yazmıştır. Daha çok mevlid denilince akla Süleyman Çelebi gelir ama bu türün ilk örneğini veren sanatçı Ahmet Fakıh’tır. 

8.

Divan-ı Hikmet adlı eser kime aittir?

 

Doğru Cevap: "B" Hoca Ahmed Yesevi  
Soru Açıklaması

 Divan-ı Hikmet Hoca Ahmed Yesevi tarafından yazılmıştır. 

9.

 

 Aşağıdakilerden hangisi Türk-İslâm edebiyatının ilk eseridir?

 

 

Doğru Cevap: "C" Kutadgu Bilig  
Soru Açıklaması

  Türk-İslâm edebiyatında ilk İslami eser Kutadgu Bilig’dir. 

10.

Aşağıdakilerden hangisi fonetik sanatlardan biridir?

 

Doğru Cevap: "C" Mûsikî  
Soru Açıklaması

Plastik sanatlar, heykel ve dekoratif sanatlar, mimari ve resimdir. Fonetik sanat, mûsikî; söz sanatı ise, edebiyattır. 

11.

Aşağıdakilerden hangisi sözün “fasih ve açık seçik olması” anlamına gelir?

 

 

 

Doğru Cevap: "A"   Belâgat  
Soru Açıklaması

Arapça “be-le-ga” kökünden gelen belâgat, sözlükte, sözün “fasih ve açık seçik olması” demektir. Aynı kökten gelen “el-belîg”, fasih ve açık karşılığında kullanılmış olup “sözün maksadı en güzel şekilde ifade edebilme özelliğini” anlatır.

12.

“Her halükârda söz, insanla yahut insandan evvel vardı ve bu söze bağlı olarak da edebiyat sanatı ortaya çıktı. Demek ki, sözlü kültür içinde gelişen edebiyat sanatının kökleri insanlık tarihi kadar eskidir.” Yukarıdaki paragrafta yapılan vurgu, hangi ilişkiye işaret etmektedir?

 

Doğru Cevap: "D" Edebiyat-Dil  
Soru Açıklaması

Dil, insanın yaptığı yeni keşiflerle, içine girdiği yeni toplum ve medeniyetlerle birlikte değişen ve gelişen bir varlıktır. Edebiyat da dile paralel olarak gelişmiş, başlangıçta dinî törenlerde söylenen dua ve ilahilerle sınırlı iken, zamanla dünyevî alana doğru dönüşmüştür. Dolayısıyla yapılan asıl vurgu Edebiyat-Dil ilişkisi üzerinedir. 

13.
Aşağıda verilen eser-yazar eşleştirmelerinden hangisi doğrudur? 
Doğru Cevap: "E" Müzekki’n-Nufûs -Eşrefoğlu Rûmî 
Soru Açıklaması
14.

Aşağıdakilerden Divanu Lügati’t Türk’ün yazarıdır?

 

Doğru Cevap: "C" Kaşgarlı Mahmud  
Soru Açıklaması

Divanu Lügati’t Türk Kaşgarlı Mahmud tarafından yazılmıştır. 

15.

Kuran’ın ana hatlarıyla, özet olarak verdiği pek çok bilgilerin (mücmel) doğru ve geniş bir biçimde açıklanarak anlaşılması (tafsil) yanında, ilâhi bir hikmet sebebiyle âyetlerde açık seçik bir şekilde ifade edilmemiş (müphem) manaların murâd-ı İlahî’ye en uygun biçimde izah edilmesini (temyiz) sağlayan kavrama ne ad verilir?

 

Doğru Cevap: "A" Hadis  
Soru Açıklaması

Bilindiği gibi hadis veya sünnet esas itibariyle Kuran’ın ana hatlarıyla, özet olarak verdiği pek çok bilgilerin (mücmel) doğru ve geniş bir biçimde açıklanarak anlaşılması (tafsil) yanında, ilâhi bir hikmet sebebiyle âyetlerde açık seçik bir şekilde ifade edilmemiş (müphem) manaların murâd-ı İlahî’ye en uygun biçimde izah edilmesini (temyiz) sağlayan bir göreve sahiptir. Bu sebeple hadis veya sünnet dini noktadan birbirini tamamlayan iki esas kaynak olduğu gibi, kültür, edebiyat ve sanat bakımından da birbirini destekleyen ve besleyen iki ana kaynaktır. 

16.

 

İslami^ Türk edebiyatına seklinden, muhtevasına, sanat değerinin belirlenmesini sağlayan edebi sanatlarla (belagat) ilgili ölçülerinden, bazı türlerin doğmasına kadar hemen her alanda esas vasfını veren birinci ve en önemli kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "A" Kuran- Kerim  
Soru Açıklaması

Kur’a^n-ı Keri^m, İsla^mi^ Türk edebiyatına şeklinden, muhtevasına, sanat değerinin belirlenmesini sağlayan edebi sanatlarla (bela^gat) ilgili ölçülerinden, bazı türlerin doğmasına kadar hemen her alanda esas vasfını veren birinci ve en önemli kay- naktır. Ayrıca Kur’an’ın bela^gat yönüyle fevka’l-beşer, üstün bir i^caza sahip olması, onu rehber edinen toplumların edebiyatları için de her yönüyle en seçkin örnek kabul edilmesini sağlamıştır.

17.
Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı nazım şekillerinden değildir?
Doğru Cevap: "C" Semai
Soru Açıklaması
18.

I.İran milli destanıdırII.Gazneli Mahmud adlı bir Türk hükümdarının desteğiyle yazılmıştır.

Yukarıdaki ifadeler hangi kitabı tasvir etmektedir?

 

 

Doğru Cevap: "A" Şehnâme  
Soru Açıklaması

Gazneli Mahmud adlı bir Türk hükümdarının desteğiyle yazılması yanında, pek erken zamanlarda Türkçe’ye de tercüme edilmiş bulunan ve Türk kültürü üzerinde çok etkili olmuş bulunan İran milli destanı olan kitap Şehnâme’dir. 

19.
Ali S¸i^r Neva^i^ tarafından C¸ağatayca kaleme alınan tezkirenin adı aşağıdaki- lerden hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Meca^lisü’n-nefa^is
Soru Açıklaması
20.

Aşağıdakilerden hangisi Türk İslam edebiyatı ile ilgili yanlış bir ifadedir?

 

 

Doğru Cevap: "A" Gazneliler döneminde Türkçe yazılmış çokça eser bulunmaktadır  
Soru Açıklaması

Gazneliler döneminde Farsça konuşan toplulukların çok olması sebebiyle Türkçe eser görülmemektedir. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.