Türk Islam Edebiyati
Deneme Ara Sınavı 3
1.

 Türk edebiyatında bir kelimenin gerçek anlamı dışında başka bir kelimenin yerinde kullanılmasına ne denir?

 

 

 

 

Doğru Cevap: "A" Mecaz  
Soru Açıklaması

  Türk edebiyatında bir kelimenin başka bir anlamda kullanılmasına mecaz denir. Örneğin göz kelimesi görme organının adıdır. Suyun gözü dediğimiz zaman göz kelimesi kendi öz anlamı dışında kullanılmış olur. 

2.

Aşağıdakilerden Divanu Lügati’t Türk’ün yazarıdır?

 

 

Doğru Cevap: "C" Kaşgarlı Mahmud  
Soru Açıklaması

 Divanu Lügati’t Türk Kaşgarlı Mahmud tarafından yazılmıştır. 

3.

 

Aşağıdakilerden hangisi Türklerin Divan şiirine kazandırdığı bir nazım şeklidir?

 

Doğru Cevap: "A"   Tuyuğ  
Soru Açıklaması

Türk Divan edebiyatında kullanılan nazım şekillerinin kaynağı Arap-İran edebiyatıdır. Ancak Tuyuğ nazım şeklini Divan edebiyatına kazandıran Türklerdir

4.

Daha çok nesre dayanan, tiyatro, hikâye, makale, fıkra gibi yeni edebî türlerle birlikte, dindışı temalara öncelik veren bir sanat anlayışına ne denir?

 

Doğru Cevap: "A"   Yeni edebiyat  
Soru Açıklaması

 Yeni edebiyat, klasik edebiyatın aksine, daha çok nesre dayanan, tiyatro, hikâye, makale, fıkra gibi yeni edebî türlerle birlikte, dindışı temalara öncelik veren bir sanat anlayışını ifade eder. Bu edebiyat, eskiye ait unsurların bir kısmını tasfiye eden, yaşatmak zorunda olduğu unsurları ise yaşanan sosyal

ve kültürel değişmenin gerektirdiği dil, tema ve form yapısı ile kaynaştıran bir edebiyattır. 

5.

Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra ilk olarak hangi devletin edebiyatından etkilendiler?

 

Doğru Cevap: "B" İran  
Soru Açıklaması

Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra ilk olarak İran edebiyatından çok etkilendiler. O dönem İran edebiyatı çok parlak bir dönemi yaşamaktaydı. 

6.

I. İslâm Öncesi Türk EdebiyatıII. İslâm Kültürü Etkisinde Gelişen Türk EdebiyatıIII. Batı Kültürü Etkisinde Gelişen Türk EdebiyatıTürk Edebiyatının, tarihi sosyal değişmeye göre ele alınıp incelediği aşamalar hangi şıka doğru verilmiştir?

 

 

Doğru Cevap: "B" I,II, III
Soru Açıklaması

Türk Edebiyatı, tarihi sosyal değişmeye göre üç aşamada ele alınıp incelenmektedir. Bunlar: 1.İslâm Öncesi Türk Edebiyatı 2.İslâm Kültürü Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı 3.Batı Kültürü Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Bu üç dönem, sanat anlayışı, formları, malzemesi, kaynakları ve dili itibariyle birbirinden farklı özelliklere sahiptir. 

7.

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı’nın türlerinden olan “Sagu” nun Türk Halk Edebiyatı’ndaki karşılığı hangisidir? 

 

Doğru Cevap: "C" Ağıt  
Soru Açıklaması

Sagu’nun İslâmiyet Sonrası Türk Halk Edebiyatı’ndaki karşılığı Ağıt ‘tır. 

8.

Aşağıdakilerden hangisi Belâgat-ı Osmaniyye adlı eseri yazmıştır?

 

 

Doğru Cevap: "B" Cevdet Paşa  
Soru Açıklaması

  Türk-İslam tarihinde güzel ve etkili konuşma eğitimini konu alan Belâgat-ı Osmanniyye adlı eseri Cevdet Paşa yazmıştır.

9.

Süleyman Çelebi’nin mevlid manzumesine kaynaklık eden eserlerden biri olan Garipname aşağıdakilerden hangisinin eseridir?

 

 

Doğru Cevap: "B" Aşık Paşa  
Soru Açıklaması

Yüzyılın önde gelen mutasavvıf şairlerinden biri, Garibnâme isimli eseriyle- şöhret bulmuş olan Âşık Paşa (ö. 1332)’dır. Garibnâme ayrıca, Süleyman Çelebi’nin mevlid manzumesine kaynaklık eden eserlerden biridir. Âşık Paşa’nın Türkçeye verdiği değer onun eserinin kıymetini artırmaktadır. Türk dilinin hakir görüldüğü bir dönemde her türlü eleştiriye göğüsleyerek, halkı Hak’tan mahrum etmemek için eserini Türkçe yazmıştır. 

10.

I.sünnet-i nebevîII.kısas-ı enbiya

III. Devrin ilimleri

Yukarıdakilerden hangisi doğrudan olan dini kaynaklardan biridir?

 

Doğru Cevap: "B" I, II  
Soru Açıklaması

Sünnet-i nebevî ve kısas-ı enbiya doğrudan dini kaynaklardandır. Ancak, devrin ilimleri doğrudan dini olmayan kaynaklardan biridir. 

11.

……………. geniş ve zengin muhtevasıyla İslâmî Türk Edebiyatının hemen bütün malzemesini teşkil etmiştir. Boşluğa gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "C" Kur’an  
Soru Açıklaması

Kur’an geniş ve zengin muhtevasıyla İslâmî Türk Edebiyatının hemen bütün malzemesini teşkil etmiştir. Bunun boyutlarını anlamak için Kur’an’ın Türk kültüründe yer etmiş en kapsamlı tanımına kulak vermek açıklayıcı olacaktır.

12.

Kâbe duvarına asılan şiirlere ne denir?

 

Doğru Cevap: "E" Mualla kat
Soru Açıklaması

Arap yarımadasının çeşitli yörelerinde kurulan Ukaz gibi panayırlarda şiir yarışmaları yapılmıştır. Buralarda eleştiri süzgecinden geçirilerek seçilmiş şiirler tomarlara yazılarak Kâbe’nin duvarına asılmıştır. Kâbe duvarına asılan bu tür şiirlere muallakât denir. 

13.

 I.MeaniII.Beyan

III. Bedi

 

Yukarıdakilerden hangileri Belagat’ın konularındandır?

 

Doğru Cevap: "A" I,II,II  
Soru Açıklaması

 Müslümanların kullandığı hemen bütün dillerde aynı adı taşıyan bu ilim, eski adıyla ilm-i Belagat uç ana konudan meydana gelir. Bunlar Meani, Beyan ve Bedi’dir. İlerleyen zamanlarda, fesahat, aruz ve kafiye, lugaz ve muamma, ebcedle tarih düşürme gibi “levahik/mulhakat” denilen ek konularla tamamlanan belagat, İslami ilimler arasında bağımsızlığına en geç kavuşan ve en sonra teşekkul etmiş bir disiplindir. 

14.
Bir şairin hayatı boyunca yazdığı şiirleri topladığı kitaba ne ad verilir? 
Doğru Cevap: "C" Divan
Soru Açıklaması
15.

I.Kutadgu Bilig

II.Divanu Lügati’t Türk

III. Atabetü’l-hakayık

Yukarıdaki eserlerden hangisi/hangileri Yusuf Has Hacib’e aittir?

Doğru Cevap: "A" Yalnız I  
Soru Açıklaması

Divanu Lügati’t Türk Kaşgarlı Mahmut, Atabetü’l-hakayık ise Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılmıştır. 

16.

 

Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra ilk olarak hangi devletin edebiyatından etkilendiler?

 

 

Doğru Cevap: "B" İran  
Soru Açıklaması

  Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra ilk olarak İran edebiyatından çok etkilendiler. O dönem İran edebiyatı çok parlak bir dönemi yaşamaktaydı. 

17.

“Yılın ilk karı yağdı

İyice kısaldı günler

Ölülerimiz üşür mü ki?

Ahmet Erhan

Yukarıdaki dizelerde hangi söz sanatı vardır?

 

 

 

Doğru Cevap: "A" Tecahül-Ârif  
Soru Açıklaması

 Şair, son dizede ölülerin üşümediğini bildiği halde anlamı kuvvetlendirmek için soru soruyor. 

18.

Edebiyatımızın 14. Yüzyıl mutasavvıf şairlerinden olan Âşık Paşa’nın Allah aşkı, peygamber sevgisi, aile, toplum hayatı gibi konularda yazdığı eserinin adı aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "B" Garipnâme  
Soru Açıklaması

Menakıbu’l kudsiyye adlı eser Elvan Çelebi’nindir. İskenderrnâme Ahmedi’nin bir eseridir. Nasihatnâme Abdal Musa’nın eseridir. Hamzavî Hamznâme’nin bir eseridir.

19.

Vahdetnâme mesnevisi ve Kaside-i Bürde tercümesi aşağıdakilerden hangisine aittir?

 

 

Doğru Cevap: "B" Kemal Ümmî  
Soru Açıklaması

 

Yunus Emre tarzında şiirler yazan, Divan ve didaktik muhtevalı Kırk Armağan isimli mesnevileri ile Kemal Ümmî (1475), bu yüzyılda yetişen şairlerdendir. Vahdetnâme mesnevisi ve Kaside-i Bürde tercümesiyle bilinen Abdurrahim-i Karahisâri (ö. 1494) de on beşinci yüzyılda yaşamıştır. Karahisârî’nin ayrıca Minyetü’l-ebrâr isminde tasavvufi mahiyette yazılmış bir eseri vardır. Bu yüzyılda yaşayan mutasavvıf şairlerden biri de Yunus tarzı ilahileri ve dinî-ahlâkî mahiyette beş bin beyit civarında Gülzâr-ı Manevi’si ile Akşemseddin’in müridlerinden İbrahim Tennûrî (ö.1482)’dir. Tennûrî’nin müridlerinden Akşemseddin’in oğlu Hamdullah Hamdi (ö. 1503) de Yusuf u Züleyha, Mevlid-i Nebi, Leylâ İle Mecnûn Tuhfetü’l-uşşâk, Kıyâfetnâme isimli beş mesnevisiyle Anadolu’da ilk “hamse sahibi” şair olarak tanınmıştır.

20.

Gerçekliği estetik ve zevk uyandıran sembollerle ifade edilmesine ne nedir?

 

 

Doğru Cevap: "D" Sanat  
Soru Açıklaması

Sanat, gerçekliği estetik ve zevk uyandıran sembollerle ifade etmektir. Dolayısıyla göçler, savaşlar, yenilgiler, başarılar ve doğal felaketler sanatçı üzerinde derin tesir yaratır. 

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.