Türk Islam Edebiyati
Deneme Final Sınavı 9
1.

I.Münâcât, kelime olarak “fısıldamak, kulağa söylemek, iki kişi arasında geçen gizli konuşma” anlamları taşır.II.Hemen her şairin divan ve mesnevisinde ya ilk ya da ikinci şiir olarak yerini alır.

III. Halk ve Yeni Türk edebiyatı şairleri tarafından da hece ve serbest vezinle verilen yüzlerce güzel örnekleri vardır.

Yukarıdaki Münâcât ile ilgili ifadelerden hangisi/ hangileri doğrudur?

 

Doğru Cevap: "C" I, II, III  
Soru Açıklaması

Münâcât, kelime olarak “fısıldamak, kulağa söylemek, iki kişi arasında geçen gizli konuşma” anlamları taşımaktadır. Hemen her şairin divan ve mesnevisinde ya ilk ya da ikinci şiir olarak yerini alır. Halk ve Yeni Türk edebiyatı şairleri tarafından da hece ve serbest vezinle verilen yüzlerce güzel örnekleri de vardır. 

2.

Hilyetü’l-envâr kim tarafından yazılmıştır?

 

Doğru Cevap: "B" Nafihi  
Soru Açıklaması

Hilyetü’l-envâr Nafihi tarafından yazılmıştır. 

3.

Türk edebiyatında en eski Türkçe siyer ve yazarı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

 

 

 

 

Doğru Cevap: "A" Tercüme-i Siyer-i Nebî, Darîr  
Soru Açıklaması

 Türk edebiyatında en eski Türkçe siyer Darir tarafından yazılan Tercüme-i Siyer-i Nebî’dir.

4.

……………. geniş ve zengin muhtevasıyla İslâmî Türk Edebiyatının hemen bütün malzemesini teşkil etmiştir. Boşluğa gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "C" Kur’an  
Soru Açıklaması

Kur’an geniş ve zengin muhtevasıyla İslâmî Türk Edebiyatının hemen bütün malzemesini teşkil etmiştir. Bunun boyutlarını anlamak için Kur’an’ın Türk kültüründe yer etmiş en kapsamlı tanımına kulak vermek açıklayıcı olacaktır.

5.

Mensur eserlerde müellifin âdet ve geleneğe göre, takip ettiği sıra aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "B" Besmele, hamdele, salvele, ammâ ba‘dü  
Soru Açıklaması

 

Mensur eserlerde müellifin âdet ve geleneğe göre, takip ettiği sıra: “Besmele, hamdele, salvele, ammâ ba‘dü” sözleridir. 

6.

I. Padişahlardan birinin hayatını esas alan gazavâtnâmelerII. Vezirlerin veya ünlü komutanların gazalarını tasvir eden gazavâtnâmelerIII. Bir seferi ya da bir kalenin fethedilmesini konu edinen gazavâtnâmelerYukarıdakilerden hangisi/ hangileri gazavâtnâmenin konularından biridir?

 

Doğru Cevap: "E" I, II, III
Soru Açıklaması

Gazavâtnâmeler başlıca şu konularda yazılmıştır: 1. Padişahlardan birinin hayatını esas alarak onun zamanında meydana gelen olayları mensur ya da manzum olarak anlatan Selimnâme, Süleymannâme gibi eserler. 2. Vezirlerin veya ünlü komutanların gazalarını tasvir eden gazavâtnâmeler. Bu eserlerde çoğunlukla Barboros Hayrettin, Köprülü Fâzıl Ahmed, Özdemiroğlu Osman gibi bazı paşaların şahsiyetleri ele alınmıştır. 3. Bir seferi ya da bir kalenin fethedilmesini konu edinen gazavâtnâme, fetihnâme ve zafernâmelerdir. 

7.

I.Bir dinî edebiyat terimi olarak gazavâtnâme, düşmanlara karşı mukaddes değerler uğruna yapılan savaşların anlatıldığı eserlerdir.II.Manzum ya da mensur olarak yazılmamışlardır.

III. Tek bir savaş anlatılmışsa gazavâtname, birden fazla savaş anlatılmışsa gazânâme şeklinde isimlendirilmiştir.

 

Yukarıdaki Gazavâtnâme ile ilgili ifadelerden hangisi/ hangileri doğrudur?

 

Doğru Cevap: "A" I  
Soru Açıklaması

Bir dinî edebiyat terimi olarak gazavâtnâme, düş- manlara karşı mukaddes değerler uğruna yapılan savaşların anlatıldığı eserlerdir. Manzum ya da mensur olarak yazılmışlardır. Tek bir savaş anlatılmışsa gazânâme, birden fazla savaş anlatılmışsa gazavâtname şeklinde isimlendirilmiştir.

8.

Aşağıdakilerden hangisi Türk-İslâm edebiyatı tasavvuf şairi değildir?

 

Doğru Cevap: "E" Kadı Burhaneddin    
Soru Açıklaması

 Ahmet Yesevi, Yunus Emre, Eşrefoğlu Rûmî ve Şeyh Galip Türk-İslâm tasavvuf şairleridir. Kadı Burhaneddin ise dünya zevklerini şiirlerinde anlatmıştır. 

9.

Aşağıdakilerden hangisi 17. Yüzyıl sanatçısı olan Evliya Çelebi’nin bir eserinin adıdır?

 

 

 

Doğru Cevap: "C" Seyahatname  
Soru Açıklaması

 Türk edebiyatında Osmanlı coğrafyasını gezen ve gözlemlerini yazdığı Evliya Çelebi’nin bu eserinin ada Seyahatnamedir. 

10.

Kaside-i Taiyye kim tarafından yazılmıştır?

 

Doğru Cevap: "C" Ömer b. Fariz  
Soru Açıklaması

 Kaside-i Taiyye Ömer b. Fariz tarafından yazılmıştır. 

11.
Aşağıdakilerin hangisinde tevhid türleri tam ve doğru olarak verilmiştir?
Doğru Cevap: "C" Dini^-tasavvufi^
Soru Açıklaması
Tevhid mutasavvıf şairler tarafından yazılır ve tasavvufi konular ele alınır.
12.

Daha çok tercüme ile edebiyatımızda yer alan İslâmî edebiyat türü aşağıdakilerden hangisidir?

 

Doğru Cevap: "D" Kırk Hadis  
Soru Açıklaması

(VIII.) asrın sonlarında derlemeler halinde ilk basit örneklerini veren, “kırk hadis”, “hadîs-i erbaîn”, “tercüme-i hadîs-i erbaîn”, “şerh-i hadîs-i erba- în”, “çihl hadis”, “hadîsü’l-erbaîn”, “erbaîn” gibi adlarla anılan kırk hadis tü- rü dinî, ahlaki, toplumsal ve edebî özellikleri ile hem Arap ve Fars hem de Türk edebiyatında önemli bir tür halini almıştır. Arapça’da “erbaûn hadîs”, Farsça’da ise “çihl hadis” denilmektedir. 

13.

Aşağıdakilerden hangisi Türk-İslâm edebiyatı metinlerinde karşılaşılan başlıca edebî sanatlardan değildir?

 

 

 

Doğru Cevap: "E" İsnad
Soru Açıklaması

Türk-İslâm edebiyatı metinlerinde karşılaşılan başlıca edebî sanatlar; İnşâ, Secî, Itnâb, İktibas, İstişhad, Teşbih, İstiâre, Mecaz, İrsâl-i Mesel, Tazmin, Tecâhül-i ârifâne, Teşhis ve İntak, Hüsn-i ta’lil, Tenâsüb, Leff ü neşr, Telmih, Ebced, Tarih Düşürmedir. 

14.

Aşağıdakilerin hangisinde adet ve geleneğe göre manzum eserlerde müellifin takip etmesi gereken sıra doğru şekilde verilmiştir?

 

Doğru Cevap: "A" Besmele, Tevhîd-Münâcât, Na‘t, Sebeb-i Te’lîf-i Kitâb  
Soru Açıklaması

 Adet ve geleneğe göre manzum eserlerde müellifin takip etmesi gereken sıra “Besmele, Tevhîd-Münâcât, Na‘t, Sebeb-i Te’lîf-i Kitâb” şeklindedir. 

15.

Bazı meslek sahipleri için yazılan biyografik eserlere ne isim verilir?

 

Doğru Cevap: "A" Tezkire  
Soru Açıklaması

Tezkire, bazı meslek sahipleri için yazılan biyografik eserlere verilen isimdir. Veliler tezkiresi anlamına gelen Tezkiretü’l-evliya da İslâm velilerinin hayat hikâyelerinin yazıldığı eserlerdir. Tasavvufun yayılmasıyla birlikte isimleri öne çıkan tasavvuf büyüklerinin tanıtılması amacıyla telif edilmişlerdir. 

16.

Bazı meslek sahipleri için yazılan biyografik eserlere ne isim verilir?

 

Doğru Cevap: "A" Tezkire  
Soru Açıklaması

Tezkire, bazı meslek sahipleri için yazılan biyografik eserlere verilen isimdir. Veliler tezkiresi anlamına gelen Tezkiretü’l-evliya da İslâm velilerinin hayat hikâyelerinin yazıldığı eserlerdir. Tasavvufun yayılmasıyla birlikte isimleri öne çıkan tasavvuf büyüklerinin tanıtılması amacıyla telif edilmişlerdir. 

17.

 Dini eserlerin bazılarında duadaki beklentinin karşılığı olan Allah’ın İsminin günde kaç kez okunacağı belirtilirken bazılarında da hangi vakitte okunması gerektiğine işaret edilmektedir. Bol rızık isteğinde bulunan bir Müslümanın günde 308 defa Allah’ın hangi isminin zikredilmesi istenmektedir?

 

Doğru Cevap: "D" Rezzak  
Soru Açıklaması

Bol rızık isteğinde bulunan bir Müslümanın günde 308 defa erRezzâk ismini, çocuğu olmayan birinin de yedi gün oruç tutup iftar vaktinde yirmi bir kez el-Musavvir ismini okuması tavsiye edilmektedir. 

18.

Hz.Peygamberi öven, üstünlüklerini anlatan türler nelerdir?

 

Doğru Cevap: "E" Na’t  
Soru Açıklaması

Hz.Peygamberi öven, üstünlüklerini anlatan türlere Na’t denir. 

19.

Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e kadar gelip geçen peygamberlerin hayat hikâyelerinin anlatıldığı eserlere verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

 

 

Doğru Cevap: "E" Kısas-ı Enbiya    
Soru Açıklaması

 Kısas-I Enbiya Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e kadar gelip geçen peygamberlerin hayat hikâyelerinin anlatıldığı eserlerdir.

20.

Klasik edebiyatımız, hayattan kopuk, yüksek zümrenin uğraştığı bir edebiyat olarak görülmüş, kullandığı remiz ve mazmunlar yönüyle, daha sonraları “Divan Edebiyatı Uzmanı” ünvanıyla karşımıza çıkan isimlerce bile küçük görülen ve hafife alınan bir edebiyat olarak gösterilme gayreti içerisine girilen dönem aşağıdaki hangi yüzyıldır?

Doğru Cevap: "E" 20.yy
Soru Açıklaması

21.yüzyılın ilk yarısında klasik edebiyatımız, hayattan kopuk, yüksek zümrenin uğraştığı bir edebiyat olarak görülmüş, kullandığı remiz ve mazmunlar yönüyle, daha sonraları “Divan Edebiyatı Uzmanı” ünvanıyla karşımıza çıkan isimlerce bile küçük görülen ve hafife alınan bir edebiyat olarak gösterilme gayreti içerisine girilmiştir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.