Yaşayan Dünya Dinleri
Deneme Ara Sınavı 10
1.

Aşağıdakilerden hangisi Hinduizm’in özelliklerinden birini yansıtmaz?

Doğru Cevap: "D" Bütün Hindular için evrensel anlamda geçerli doktrinler bulunması
Soru Açıklaması

A, B, C ve E şıkları Hinduizm’i yansıtan özelliklerdir. Hindular herhangi bir şahsı kurucusu olarak görmedikleri gibi, herhangi bir kutsal metni tek başına bağlayıcı olarak da kabul etmezler. Herhangi dini bir uygulamayı zorunlu görmedikleri gibi herhangi bir doktrini de dogma olarak kabul etmezler. Bütün Hindular için evrensel anlamda geçerli olan bir uygulama ve dogma da yoktur. Hindu bir grup için temel olan bir şey, bir diğer grup için öyle olmayabilir.

2.

İslam tarihinde farklı inanç ve düşünce sistemleri inceleyen Milel ve Nihal adlı eserleri ilk yazan aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "C" Aldülkahir el-Bağdadi i
Soru Açıklaması

11. yüzyıldan itibaren Milel ve Nihal başlığı altında kaleme alınan eserler de İslâm Tarihindeki dinler tarihi çalışmaları açısından oldukça önemlidir.  Bu başlık altında kaleme alınan eserlerde farklı inanç ve düşünce sistemleri masaya yatırılmıştır. Milel ve Nihal başlığını taşıyan ilk eserin Aldülkahir el-Bağdadi’ye ait olduğu, ancak eserin günümüze kadar ulaşamadığı söylenmektedir.

3.

Sâbiîlikte cemaat içerisinde ilmi ve otoritesiyle ayrıcalıklı yere sahip olan kişilere ne denir?

Doğru Cevap: "E" Nasurayye
Soru Açıklaması

Harrânî ismi, İslam dünyasında Sâbiîlerin ayrıldığı iki gruptan biridir. Subbâ, gibi Sâbiîlik terimleri, Sâbiîlerin kendilerince kullanılan bir isim olmaktan ziyade, Arap komşularınca nehirde boy abdesti almak ayininden hareketle onlar için kullanılmaktadır. Parsî ise Mecusi göçmenlerinin adıdır. Sâbiîler kendi dinlerine mensup olan sıradan cemaat üyelerini Mandayye (Mandenler, bilenler ya da arifler) diye adlandırırken, cemaat içerisinde ilmi ve otoritesiyle ayrıcalıklı yere sahip olan kimselerle atalarını ise Nasurayye (Nasuralar, doğru inancı koruyup gözetenler) olarak adlandırırlar.

4.

Taoizm’in kabul edilen temel kitabının adı nedir?

Doğru Cevap: "A" Lao-Tse
Soru Açıklaması

Li-Tan, Taozim’in kurucusu Lao-Tse’nin gerçek adıdır. Dao, “yol, yaratıcı, ilke” gibi anlamlara gelir. Wu-wei, “iş yapmadan çok iş yapmak” anlamına gelen bir prensiptir. Bu prensibe göre iyi bir yönetici devlet işlerine en az müdahale eden yöneticidir. Lao-Tse tarafından yazıldığına inanılan Tao-Te-King, Taoizm’in temel kitabı kabul edilir. ‘Tao’, ‘yol, yaratıcı ilke’; ‘Te’, ‘erdem’ ve ‘King’ ise, ‘kitap’ anlamına gelmektedir. Buna göre, Tao-Te-King, ‘Tao’nun ve O’nun Erdeminin Kitabı’ anlamına gelmektedir.

5.

Günümüzde, Japonya’da ‘popüler din’ veya ‘halk dini olarak kabul edilen üç büyük din olan Şintoizm, Konfüçyanizm ve Budizm’in karışımı olan  dini anlayış hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Minkan Şinko  
Soru Açıklaması

Günümüzde, Japonya’da halk arasında yaygın olarak yaşanan Şintoist anlayış, ‘Minkan Şinko’ olarak bilinen ‘popüler din’ veya ‘halk dini’dir. Japonya’daki üç büyük din olan Şintoizm, Konfüçyanizm ve Budizm’in karışımı olan bu dini anlayış, kimilerine göre adeta yeni bir dindir.

6.

Mecusilik nerede ortaya çıkmış bir dindir?

Doğru Cevap: "B" İran  
Soru Açıklaması

Zoroastrianizm ya da Zerdüştçülük ve inanç sisteminde önemli yer tutan ateş kültünden dolayı “Ateşperestlik” olarak da adlandırılan Mecusilik, Eski İran kökenli bir dinsel gelenektir.

7.

Aşağıdakilerden hangisi İbnu’n Nedim’in  yazdığı eserdir?

Doğru Cevap: "B" Kitabu’l-Fihrist
Soru Açıklaması

Tahkik ma li’l-Hind ve Asaru’l-Bakiye ani’l-Kuruni’l-Haliye İbn Hazm, Kitabu’l-Milel ve’n-Nihal Şehristani, Kitabu’l-Asnam İbnu’l-Kelbi tarafından yazılmıştır.

8.

Dinleri ve dinlerin tarihsel tezahürünü olduğu gibi tanımlamaya çalışan dinleri inceleme yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Deskriptif yöntem
Soru Açıklaması

Dinler tarihi dinlerin teolojik ve kurumsal yapılarını dinlerin tarihsel tezahürlerini de dikkate alarak inceleyen bir bilim dalıdır. Dinin tarihsel tezahürünü geçmişten günümüze ele alan dinler tarihi, dinleri çeşitli yöntemlerle inceler. Bunlardan deskriptif yöntemle, dinin ya da dinlerin tarihsel tezahürü olduğu gibi tanımlanmaya çalışılır.

9.

Mecusilik inancında Tek tanrı aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "E" Ahura Mazda
Soru Açıklaması

Mecusiler, inanç sistemlerinin tarihin en eski hatta ilk evrensel tektanrıcı dinsel geleneği olduğunu sıkça vurgularlar. Parsiler, Mazdayasna olarak adlandırdıkları yüce varlık Ahura Mazda’nın her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten tek rab olduğu inancına sahiptirler.

10.

İnsanı, çevresinde yer alan canlı ve cansız diğer varlıklardan ayırtan önemli bir özelliği ________bir varlık olmasıdır.

Yukarıdaki boşluğu tamamlayan en uygun kelime aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Ahlaki  
Soru Açıklaması

İnsanı, çevresinde yer alan canlı ve cansız diğer varlıklardan ayırtan önemli bir özelliği ahlaki bir varlık olmasıdır. Hukuk ve ahlak kuralları, insanın gerek kendisiyle ve diğer insanlarla gerekse tabii çevresiyle olan ilişkilerini düzenlemektedir.

11.

Hayatı hakkında çok az şey bilinen Lao-Tse, kim sayesinde görüşlerini geniş halk kitlelerine ulaştırabilmiştir?

Doğru Cevap: "B" Tao Te King  
Soru Açıklaması

Lao-Tse, ‘Tao-Te-King’ sayesinde görüşlerini geniş halk kitlelerine ulaştırabilmiştir.

12.

Aşağıdakilerden hangisi Hindu kutsal metinleridir?

Doğru Cevap: "A" Şruti ve Smriti
Soru Açıklaması

Hindu kutsal metinleri iki gruba ayrılır: Şruti ve Smriti. “İşitilen, görülen” anlamına gelen şruti kategorisi içinde Vedalar; smriti kategorisinde ise Puranalar, Ramayana, Mahabharata ve Dharma-şastralar yer alır.

13.

Buddha’nın öğretisinin kaç yönü vardır?

Doğru Cevap: "D" 2
Soru Açıklaması

Buddha’nın öğretisinin iki yönü vardır: Birinci yönü, Buddha Isipatana’da bulunan Geyik Parkındaki ilk vaazında dharmanın özü olarak ortaya koyduğu Dört Seçkin Hakikattir. Budist dharmanın ikinci önemli yönünü varlığın üç özelliği oluşturur. Bunlar geçicilik, acı ve ruhun yokluğu şeklindedir.

14.

Aşağıdakilerden hangisinde Şintoizm’in kutsal kitapları birlikte verilmştir?

Doğru Cevap: "D" Kojiki ve Nihongi  
Soru Açıklaması

Şintoizm’in kutsal kabul ettiği kültürel, tarihi ve dini inançları ele alan çeşitli eserler mevcuttur. Bu eserler, 8.-10. yüzyıllar arasında derlenmiş metinlerdir. Bunlar içerisinde Şintoizm’in kutsal kitapları mahiyetinde olan Kojiki ve Nihongi en önemlileridir.

15.

İnsanlığın din tecrübesini tanımlayabilecek kapsamlı bir din tarifi hangi yapıda olamaz?

Doğru Cevap: "C" Yalnızca bazı metafizik varlıkların var olduğunu kabullenmek
Soru Açıklaması

Gerek günümüzde gerekse başlangıcından itibaren tarihi süreç içerisinde, insanlığın din tecrübesini tanımlayabilecek kapsamlı bir din tarifi, insanla temsil ettiği dinsel gelenek arasındaki önemli ilişkiyi ifade edecek yapıda olmalıdır. Her dinsel gelenekte o geleneğe bağlı olan kişinin duygularını, düşüncelerini yönlendiren ve belirli şeylerin varlığına ya da yokluğuna, doğruluğuna ya da yanlışlığına kişinin inancını ifade eden bir yapı vardır. Ancak, inancı, yalnızca bazı metafizik ya da aşkın varlıkların var olduğunu kabullenmeyle sınırlamak doğru değildir.

16.

Türkçe olarak yazılan en eski kaynak olarak kabul edilen Şemseddin Sami’nin Esatir kaç yılında basılmıştır?

Doğru Cevap: "D" 1878
Soru Açıklaması

Dinler tarihi ile ilgili Türkçe olarak yazılan en eski kaynak olarak kabul edilen Şemseddin Sami’nin Esatir’i 1878’de basılmıştır.

17.

Cayizm de Manastır hayatına başlayacak (erkek ya da kadın) herkesten yerine getirilmesi istenen eylemlerden biri aşağıdakiler hangisi değildir?

Doğru Cevap: "E" Her dine ve inanca saygı duyma
Soru Açıklaması

Manastır hayatına başlayacak (erkek ya da kadın) herkesten yerine getirilmesi istenen ve “beş büyük yemin/mahabavrata” olarak da adlandırılan eylemler vardır. Bunlar keşiş için: Var olan herhangi bir canlıya zarar vermeme (ahimsa), yalan, uydurma söz söylememe (satya), çalmama (asteya), bekâr bir hayat sürme (brahma-carya) ve dünyayı terk etme (aprigraha). Keşiş olmayan laikler için ise, son ikisinin yerini iffet ve kanaatin alması dışında aynıdır.

18.

Aşağıdakilerden hangisi Sihizm’in kutsal kitabında yasaklanmıştır?

Doğru Cevap: "D" Kehanetlere inanç
Soru Açıklaması

Guru Granth Sahib’te tek tanrıya ibadet, aile hayatı, beşeri varlıkların eşitliği; putlara tapınmanın, dünyayı terk etmenin ve kehanetlere ve mucizelere inancın reddi; şekilciliği, taassubu, manastır hayatından caydıran, bira, şarap ve uyuşturucu kullanımını mahkûm eden; karmayı, ruh göçünü ve tanrının inayetine inancı kabul, öne çıkan düşünceler yer alır.

19.

Sözlü rivayetlerden hareketle 720 yılında derlenmesi tamamlanan ve ‘Japonya’nın günü gününe yazılmış tarihsel defteri’ anlamına gelen kutsal kitabın adı nedir?

Doğru Cevap: "A" Nihongi
Soru Açıklaması

Sözlü rivayetlerden hareketle 720 yılında derlenmesi tamamlanan ve ‘Japonya’nın günü gününe yazılmış tarihsel defteri’ anlamına gelen Nihongi, 31 cilttir. Nihongi, Kojiki’nin bir yorumu şeklindedir.

20.

I. UpanagalarII. ChedasûtralarIII.MûlasûtralarIV. PrakirnakasûtralarV. CûlikâsûtralarHangisinde Angabâhyanın alt grupları doğru olarak verilmiştir?

Doğru Cevap: "E" I,II,III,IV,V
Soru Açıklaması

Angabâhya (ikincil külliyat) beş alt gruba ayrılır: A. Upanagalar (upanga, angalara bağlı, yardımcı) on iki metinden oluşur ve çoğunluğu itibariyle laiklere yönelik olan anlatılardan oluşur. B. Chedasûtralar, yedi metinden oluşan bu kitap, keşişlerin hayatını düzenleyen metinleri içerdiğinden Cayin disiplin kitabı olarak da adlandırılır. C.Mûlasûtralar. Dört Mûlasûtra vardır ve bunlardan üçü muhafaza edilmiştir. Bu üçünden biri olan daşavaikâlia on konferans ve iki eki içerir. Bunlar emredilen saatlar ötesindeki çalışma için gerekli malzemeyi oluştururlar. D. Prakirnakasûtralar (çok yönlü/çeşitli). On kısa metinden oluşur; hem törensel ilahiler hem de kutsal ölüm için hazırlanmada kullanılacak ritüellerin betimlenmesini içerirler. E. Cûlikâsûtralar. Angabâhya’rın son kısmı, ilave ek anlamında Cûlika diye adlandırılır. İki çalışmayı ihtiva eder. Bunların her ikisi de, diğer kanonik metinlerin büyük kısmında bulunan malzemelerin bölüm bölüm özetini içerirler.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.