Yaşayan Dünya Dinleri
Deneme Ara Sınavı 13
1.

18. yüzyılda kaleme alınan Kıssa i Zarduştan i Hindustân’a göre, Gujerat Parsi toplumu zamanla farklı yerleşim merkezlerinde müstakil cemaatler halinde gelişmiş ve böylelikle her biri bir rahip grubunun idaresi altında olan 5 ana bölgeye (panth) ayrılmıştır.Aşağıdakilerden hangisi bu bölgelerdendir?

Doğru Cevap: "C" Khambattalar
Soru Açıklaması

18. yüzyılda kaleme alınan Kıssa i Zarduştan i Hindustân’a göre, Gujerat Parsi toplumu zamanla farklı yerleşim merkezlerinde müstakil cemaatler halinde gelişmiş ve böylelikle her biri bir rahip grubunun idaresi altında olan 5 ana bölgeye (panth) ayrılmıştır: Bunlar: Sancaralar, Bhagaryanlar, Godavralar, Bharuchalar ve Khambattalar’dır

2.

Mecusi düalizmi hangi dönemde sistematize edilmiştir?

Doğru Cevap: "D" Sasaniler dönemi
Soru Açıklaması

Mecusiliğin dikkat çekici özelliği olarak bilinen Ahura Mazda ile Angra Mainyu düalizmi ise Sasaniler dönemi ve sonrası ortaya çıkmıştır. Her ne kadar daha önceki dönemlerde de düalizmin referansı olabilecek inanç ve düşünceler var idiyse de Mecusi düalizminin sistematize edilmesi bu dönemde olmuştur.

3.

Cayinistlerin inanç esaslarına göre manastır hayatına başlayacak olan fakat keşiş olmayan kişilerin yerine getirmesi gereken eylemlerden değildir?

Doğru Cevap: "E" Dünyayı terk etme
Soru Açıklaması

Manastır hayatına başlayacak (erkek ya da kadın) herkesten yerine getirilmesi istenen ve “beş büyük yemin/mahabavrata” olarak da adlandırılan eylemler vardır. Bunlar keşiş için: Var olan herhangi bir canlıya zarar vermeme (ahimsa), yalan, uydurma söz söylememe (satya), çalmama (asteya), bekâr bir hayat sürme (brahma-carya) ve dünyayı terk etme (aprigraha). Keşiş olmayan laikler için ise, son ikisinin yerini iffet ve kanaatin alması dışında aynıdır.

4.

Sabilerin kutsal metinleri kaç grupta toplanmaktadır?

Doğru Cevap: "A" 2
Soru Açıklaması

Sâbiîlerin kutsal kitapları yazılı metinler ve sır metinleri şeklinde iki ana grupta toplanabilir. Yazılı metinler de kendi aralarında temel kutsal kitaplar, esoterik (gizli) özelliğe sahip metinler, divan, şerh ve tefsirler, astrolojik metinler ve büyü ve sihir yazmaları şeklinde çeşitli gruplara ayrılabilir. Astrolojik metinler ise gelecekle ilgili kehanette bulunma, eksorsizm (kötü ruhları ve cinleri kovma) ve doğum, ölüm, yeni yıl ve evlenme gibi durumlarda ilgili kişinin ve günün ad, saat ve tarihiyle ilgili - ebced hesabına benzer yolla- çeşitli astrolojik hesaplar yaparak ilgili olayları yorumlama konusunda bilgiler veren metinlerdir.

5.

“Ateşperestlik” olarak adlandırılan dinsel gelenek hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Mecusilik
Soru Açıklaması

Zoroastrianizm ya da Zerdüştçülük ve inanç sisteminde önemli yer tutan ateş kültünden dolayı “Ateşperestlik” olarak da adlandırılan Mecusilik, Eski İran kökenli bir dinsel gelenektir

6.

Dinler tarihi ile ilgili Türkçe olarak yazılan en eski kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Esatir
Soru Açıklaması

Dinler tarihi ile ilgili Türkçe olarak yazılan en eski kaynak olarak kabul edilen Şemseddin Sami’nin Esatir’i 1878’de basılmıştır.

7.

SAbiilik dininde Ginza, Draşya d Yahya ve Kolasta terimleri ne için kullanılmaktadır?

Doğru Cevap: "D" Kutsal kitaplar
Soru Açıklaması

Sâbiî kutsal kitapları arasında en önemli yeri oluşturan temel kitaplar Ginza, Draşya d Yahya ve Kolasta’dır.

8.

Mahayana Budizmi’nin Taoizm ile birleşmesinden oluşan mezhep aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Ch’an
Soru Açıklaması

A şıkkı sihir ve büyüye dayalıdır. C şıkkı varlığın mistik meditasyon ve duyguyla anlaşılabileceğini ileri surer. D şıkkı her şeyin kadere bağlı olduğunu savunur. E şıkkına göreyse her şeyin bir kuralı vardır. Ch’an Mezhebi, Mahayana Budizmi’nin Çin’deki koluna verilen bir isimdir. Bu nedenle, ‘Çin Budizmi’ de denmektedir. Ch’an, Budizm ile Taoist tabiat felsefesinin karşımından meydana gelen bir sistemdir.

9.

 Hinduizm’de kurban gibi ayinlerin uygulama esaslarının yer aldığı metinler aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" Brahmanlar
Soru Açıklaması

Rta, kozmik yasadır. Samsara, bireyin kurtuluşa kadar kalacağı sonsuz döngüdür. Samhitalar, ritüellerle ilgili metinlerdir. Upanişadlar ise Vedalar’ın son bölümünü oluşturup, Bir ile olan kişisel ve mistik tecrübeleri vurgular. Kurbanla ilgili uygulamaya yönelik yorumlar ve mitolojik ayrıntıları içeren metinler ise Brahmanlardır. Burada ritüalizm hâkimdir.

10.

El-fark beyne’l-fırâk başlıklı çalışma kime aittir?

Doğru Cevap: "A" Abdulkahir el-Bağdâdî
Soru Açıklaması

Dinler tarihine ilişkin eser veren İslâm âlimlerinin çalışmalarında insanın düşünce ve inanç sistemini ve her türlü tavır ve davranış kalıplarını belirleyen tüm yaşam modelleri birer dinsel gelenek olarak ele alınıp incelenmektedir. Abdulkahir el-Bağdâdî’nin, el-fark beyne’l-fırâk başlıklı çalışması buna bir örnek olarak verilebilir.

11.

Taoizm, M.Ö. 6 yüzyılda yasamış olan kim tarafından kurulmuştur?

Doğru Cevap: "A" Lao Tse
Soru Açıklaması

Taoizm, M.Ö. 6 yüzyılda yaşamış olan Lao-Tse (veya Lao-Tzu) tarafından kurulmuştur.

12.

Veda döneminin genel olarak hangi tarihlere kadar devam ettiği kabul edilir?

Doğru Cevap: "E" Mö 2000-500
Soru Açıklaması

Veda döneminin genel olarak mö. 2000’den 500’e kadar devam ettiği kabul edilir.

13.

I. Vedaların mutlak otorite olduğunu kabul ederlerII.Kast sistemi ve yerine getirilmesi gereken onunla ilgili kuralların kaldırılması düşüncesiIII. İneğin ve Brahmanların kutsallığının kabul edilmesiIV. Atman, karma, samsara ve mokşa ile ilgili inançların kabuluV. Dini hayatı, diğer eylemlerden özde ayrı bir şey olarak görmeleri

Hangisinde  Hinduizm’i diğer geleneklerden ayıran ölçütler doğru olarak verilmiştir?

Doğru Cevap: "A" I,II,III,IV
Soru Açıklaması

Hinduizm’i diğer geleneklerden ayıran bir takım ölçütler tespit etmeye yönelik teşebbüsler olmuştur. Tartışılacak yönleri olmakla birlikte, tespit edilen bu ölçütler arasında şunlar zikredilebilir. Vedaların mutlak otorite olduğunu kabul ederler. Hinduizm’in bir din olarak varlığını sürdürmesini isteyen modern Hindu düşünürler, gerçek bir lanet olduğu ve kaldırılması gerektiğini açıkça savundukları kast sistemi ve yerine getirilmesi gereken onunla ilgili kurallar. Yüzeysel bir özellik olsa da, ineğin ve Brahmanların kutsallığının kabul edilmesi de bu ölçütlerden biridir. Atman, karma, samsara ve mokşa ile ilgili inançlar da, Hinduizm söz konusu olduğunda ne evrensel ne de esas inançlar olmasa da, Hint dini-felsefi okulların hepsi tarafından gerçek olarak kabul edilirler.

14.

Taozim’in kurucusu kimdir?

Doğru Cevap: "C" Lao-Tse
Soru Açıklaması

Taoizm, M.Ö. 6 yüzyılda yaşamış olan Lao-Tse (veya Lao-Tzu) tarafından kurulmuştur.

15.

Pataliputra’da Buddha’nın öğretisinin hakiki doğasının belirlendiği kutsal metin külliyatının adı nedir?

Doğru Cevap: "C" Tripitaka
Soru Açıklaması

Aşoka’nın koruyuculuğu altında üçüncü yüzyılda Pataliputra’da Buddha’nın öğretisinin hakiki doğasının belirlendiği, Budist kutsal metin külliyatının tripitaka (üç sepet) olarak tamamlandığı üçüncü konsil gerçek- leştirildi.

16.

Farklı inanç sistemlerinin bir arada yaşaması ve bilinçli ya da bilinçsiz şekilde birbirinden etkilenmesi nedeniyle oluşan yeni dini yorumlara ne ad verilir?

Doğru Cevap: "A" Senkretizm
Soru Açıklaması

Farklı inanç sistemlerinin bir arada yaşaması ve bilinçli ya da bilinçsiz şekilde birbirinden etkilenmesi nedeniyle oluşan yeni dini yorumlara Senkretizm adı verilir.

17.

Aşağıdakilerden hangisi Sİhlerin inançları arasında yer almaz?

Doğru Cevap: "B" Manevi rehber ve öğretmen anlamında ve bu özelliğe sahip olduğu düşünülen herkes için guru sıfatı kullanılır
Soru Açıklaması

Hinduizm’deki gibi manevi rehber ve öğretmen anlamında ve bu özelliğe sahip olduğu düşünülen herkes için kullanılan guru sıfatı Sihizm’de yalnızca on Guru için kullanılır.

18.

İnsanlığın yaşadığı ve yaşamakta olduğu din tecrübesiyle ilişkili olarak değindiğimiz bu hususlar doğrultusunda dinin;

(1) insanın düşünce ve inanca dayalı değerlendirmelerini içeren zihinsel fonksiyonlarını,

(2) her türlü tavır ve davranışlarını

(3) insanın diğer insanlarla ilişkilerini ve kurumsal yönünü ifade eden sosyal yapısını belirleyen ve disiplin altına alan bir sistem olduğu, maddelerinden hangileri söylenebilir?

Doğru Cevap: "E" 1 ,2 ve 3
Soru Açıklaması

Maddelerin hepsi İnsanlığın yaşadığı ve yaşamakta olduğu din tecrübesiyle ilişkili olarak değindiğimiz hususlar doğrultusundadır. 

19.

Aşağıdakilerden hangisi Sihizm’in kutsal kitabı olarak kabul edilir?

Doğru Cevap: "A" Guru Granth Sahib
Soru Açıklaması

Nankana Sahib, Guru Nanak’ın doğum yeridir. Nam, Sihizm’de tanrıya verilen addır. Dharmasâlâ, ise bir ibadet yeridir. Vedalar, Hinduizm’in kutsal metinlerindendir.

20.

Aşağıdakilerden hangisi hindizm’in haç merkezlerinden olup aynı zamanda şivacılığın merkezi olan yerdir?

Doğru Cevap: "A" Benarestir  
Soru Açıklaması

Kutsal yerlere hac, Hinduizm’in her mezhebi tarafından icra edilen önemli ve kendisiyle dini tekâmüle doğru ilerlemenin gerçekleştirildiği bir araçtır. Hindistan’da özellikle kutsal olan yedi yer vardır. Bunların her biri ya tanrılardan ya da Hindu kutsal metinlerindeki kahramanlardan biriyle ilişkilidir. Mesela Mathura, Krişna’nın doğum yeridir, Ayodha Râma’nın krallığının bulunduğu yerdir. Hardwar, Ganj’ın doğduğu yer olup, bunların için de en kutsal olan ise, Şivacılığın merkezi ve geçmiş zamanlardan günümüze kadar bir öğrenim merkezi olan Benarestir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.