Yaşayan Dünya Dinleri
Deneme Ara Sınavı 3
1.

Hangisi taoizmin en önemli dört yorumundan birisi değildir? 

Doğru Cevap: "E" Konfüçyanizm
Soru Açıklaması

Taoizm’in en önemli dört yorumu veya ekolü Simyacı Ekol, Mistik Ekol, Ferdiyetçi Ekol ve Legalist Ekol’dür. Konfüçyanizm ise Taoizm’den sonra Çin’in en önemli ikinci yerli dini kabul edilmektedir.

2.

Aşağıdakilerden hangisi “Hinduizm” söz konusu olduğunda evrensel veya esas inançlar olmasa da Hint dini-felsefi okulların hepsi tarafından gerçek olarak kabul edilen inançlardan biri değildir?

Doğru Cevap: "E" Samhita
Soru Açıklaması

Atman, karma, samsara ve mokşa ile ilgili inançlar da, Hinduizm söz konusu olduğunda ne evrensel ne de esas inançlar olmasa da, Hint dini-felsefi okulların hepsi tarafından gerçek olarak kabul edilirler.

3.

Aşağıdakilerden hangisi genel olarak dinlerin ortak özelliği arasında yer almaz?

Doğru Cevap: "D" Tek tanrı inancı  
Soru Açıklaması

Din, insanın vicdan duygusunu harekete geçirmek suretiyle insanı kötülükten alıkoymaya çalışmış ve iyiliği teşvik etmiştir. Bazı tali konularda iyi-kötü, günah olan ve olmayan konularında farklı tutumlar sergilemiş olsalar da dinler, genelde bakıldığında, insanın mal, can, ırz ve yaşam haklarının korunması, anne ve babaya saygı, fitne ve kötülükten uzak durulması ve benzeri temel konularda benzer yaklaşımlar içerisinde olmuşlardır. Fakat tanrıya dair dinlerin farklı yaklaşımları var.

4.

Aşağıda verilen Şintoizm tanrılarından hangisi ay tanrısıdır?

Doğru Cevap: "D" Tsukiyomi
Soru Açıklaması

Amaterasu, Güneş tanrıçası olup, diğer tanrıların başıdır. Fırtına ve deniz tanrısı Susanova, ateş tanrısı Atago, gıda tanrısı İnari ve Ay tanrısı ise Tsukiyomi’dir.

5.

Budizm’deki bütün okullardaki öğretinin temeli kabul edilen iki öğreti nelerdir?

Doğru Cevap: "A" Vinaya-dhamma
Soru Açıklaması

Keşişlerin en yaşlısı olan Sabbakami’nin başkanlık ettiği  konsilde, ayrılıklar giderilerek vinaya ve dhammanın sahihliği onaylandı. Bu konsilde üzerinde uzlaşılan vinaya ve dhamma Budizm’deki bütün okullardaki öğretinin temeli kabul edildi.

6.

Sâbiîlerin kutsal metinleri hangi dilde yazılmıştır?

Doğru Cevap: "E" Mandence
Soru Açıklaması

Şıklarda geçen bütün diller bölgede kullanılmış/kullanılmaktadır. Fakat kutsal metinlerin yazılı olduğu dil Aramcanın doğu lehçelerinden birisi olan Mandencedir. Günlük hayatta Arapça konuşan Sâbiîler, bu dili anlamadan sadece ibadet dili olarak kullanırlar. Bu dili okuyup yazabilme ayrıcalığı ise yalnızca rahiplere aittir.

7.

__________tüm inanç ve değerlerinde Mesih inancına ağırlıklı yer vermesi nedeniyle Kristosentrik ya da “Mesih merkezli” bir dindir. Yukarıdaki boşluğu doğru tamamlayan seçenek hangisidir?

Doğru Cevap: "A" Hristiyanlık
Soru Açıklaması

Hristiyanlık tüm inanç ve değerlerinde Mesih inancına ağırlıklı yer vermesi nedeniyle Kristosentrik ya da “Mesih merkezli” bir dindir.

8.

Aşağıdakilerden hangisi dünyada Hinduizm’i resmi devlet dini olarak kabul eden tek devlettir?

Doğru Cevap: "B" Nepal  
Soru Açıklaması

Hinduizm, Hindistan nüfusunun yaklaşık yüzde 80’nin tabi olduğu; Batı ülkeleri de dâhil olmak üzere Hindistan dışında da 45 milyondan fazla mensubu bulunan bir dindir. Hindistan dışındaki 45 milyon bağlıdan 18 milyonu, Hinduizm’i devlet dini ilan eden tek ülke olan Nepal’de yaşamaktadır.

9.

Aşağıdakilerden hangisi Mecusiliğin kutsal kitabı olan Avesta’nın bölümlerinden bir tanesi değildir?

Doğru Cevap: "B" Yaşt
Soru Açıklaması

Mecusiliğin kutsal metni Avesta’dır. Birkaç ana bölümden oluşan Avesta’nın bölümleri; Yasna, Visperad, Yaşt, Videvdat (Vendidat) ve Hurda Avesta (Küçük Avesta) olarak adlandırılır. Bu bölümler arasında en eski metinler 72 kısımdan oluşan Yasna’da bulunur. Yasna’nın 16 kısmı, geleneksel olarak Zerdüşt’ün kendisine atfedilir ve bunlar Gathalar (ilahiler) diye adlandırılır. “Denkard” Pehlevice bir derlemenin ismidir.

10.

Sİhizm’in kurucusu aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Guru Nanak
Soru Açıklaması

Sihizmin bir inanç grubu olarak ortaya çıkışı bugün Guru Nanak olarak bilinen kişinin, otuz yaşlarında yaşadığı, kendisinin dini bir lider olmasıyla sonuçlanan dini tecrübeden kaynaklanır.

11.

Aşağıdakilerden hangisi doğu budizm’nin yayıldığı ülkelerden biridir?

Doğru Cevap: "D" Japonya
Soru Açıklaması

Doğu Budizm’i kategorisi içinde Çin, Kore ve Japonya’daki Budizm yer alır.

12.

Aşağıdakilerden hangisi Mecusiliğin kutsal metnidir?

Doğru Cevap: "C" Avesta
Soru Açıklaması

Mecusiliğin kutsal metni Avesta’dır. Birkaç ana bölümden oluşan Avesta’nın bölümleri; Yasna, Visperad, Yaşt, Videvdat (Vendidat) ve Hurda Avesta (Küçük Avesta) olarak adlandırılır.

13.

Hangisi Konfüçyüs’ün Çin’e ait eski metinlerden derleyerek ortaya koyduğu 5 kitap arasında yer almamaktadır?

Doğru Cevap: "E" Tao-Te-King
Soru Açıklaması

Tao-Te-King taozimin en önemli kutsal kitabıdır.

14.

Dinin bir alt kolu ya da dinin kapsamı içerisinde sayılan ekoller olarak nitelenebilecek olan mezhepler, yapıları itibarıyla incelendikleri ana kategoriler aşağıdakilerden hangisidir?

Doğru Cevap: "B" İtikadî, fıkhî, siyasî
Soru Açıklaması

Dinin bir alt kolu ya da dinin kapsamı içerisinde sayılan ekoller olarak nitelenebilecek olan mezhepler, yapıları itibarıyla itikadî, fıkhî ve siyasî olmak üzere üç ana kategoride incelenebilir.

15.

Aşağıdakilerden hangisi Hinduizm mezhepleri arasında yer almaz?

Doğru Cevap: "E" Bahamizm
Soru Açıklaması

Günümüz Hinduizm’i içinde de varlığını devam ettiren ancak ortaya çıkışları çok eskilere giden üç ana mezhep vardır: Şivacılık, Vişnuculuk ve Şaktizm. Müslümanların uzun süreli Hindistan hâkimiyetleri (1211-1526 Delhi Sultanlığı ve 1526-1757 Moğol imparatorluğu), Hint kültürü üzerinde silinmez bir iz bıraktı. Ancak din olarak Hinduizm hâkim olmayı sürdürmüş olsa da, iki din arasında yaşanan kültürel etkileşim eklektik şahısların (Kebir gibi) ve hareketlerin (Sihizm gibi) ortaya çıkmasına yol açtı.

16.

Brahmanizm olarak da anılan Veda Dini dönemi, Hinduizm’in kaçıncı safhası olarak kabul edilir?

Doğru Cevap: "B" 2
Soru Açıklaması

Hinduizm’i beş safhaya ayırmak mümkündür: Birinci safhayı Hinduizm’in köklerinin bulunduğu İndus Vadisi medeniyeti dönemi; ikinciyi Brahmanızm olarak da adlandırılan Veda Dini dönemi; üçncüyü klasik Hinduizm, dördüncüyü Ortaçağ Hinduizmi ve beşinciyi de Yeni Hinduizm olarak adlandırabiliriz.

17.

Müslümanları öncelikle Ortadoğu’daki dinler olmak üzere İslâm dışı dini gelenekleri incelemeye teşvik eden nedir?

Doğru Cevap: "B" Kur’an’ın yaklaşık üçte ikisinin geçmiş toplumlara ilişkin kıssalardan, ehli kitap ve cahiliye dönemi Arap geleneğine yönelik tanımlama, eleştiri ve polemiklerden oluşması
Soru Açıklaması

İslâm tarihinde İslâm dışı dinsel geleneklere ilgi ve alaka oldukça erken dönemlere kadar uzanır. Kur’an ve diğer temel İslâmi kaynaklarda farklı inanç sistemleri hakkında birçok bilgi ve tartışma yer almaktadır. Hatta bir bütün olarak değerlendirildiğinde Kur’an’ın yaklaşık üçte ikisi geçmiş toplumlara ilişkin kıssalardan, ehli kitap ve cahiliye dönemi Arap geleneğine yönelik tanımlama, eleştiri ve polemiklerden oluşur. Bu materyal erken dönemlerden itibaren Müslümanları öncelikle Ortadoğu’daki dinler olmak üzere İslâm dışı dini gelenekleri incelemeye teşvik etmiştir. Nitekim İslâm tarihinin erken dönemlerinden itibaren reddiye kabilinden birçok eser yazılmıştır.

18.

Sihler içinde seçkin bir savaşçı azizler tarikatı kuran guru hangisidir?

Doğru Cevap: "D" Guru Gobind Singh
Soru Açıklaması

Guru Gobind Singh, Moğollar tarafından öldürülen babasının intikamını almak ve dış baskılara karşı koymak maksadıyla sihler içinde seçkin bir savaşçı azizler tarikatı kurdu.

19.

Cayin geleneğinin kutsal metinlerinden Angabâhya’da bulunan aşağıdaki kısımlardan hangisi keşişlerin hayatını düzenler?

Doğru Cevap: "B" Chedasûtralar
Soru Açıklaması

A. Upanagalar (upanga, angalara bağlı, yardımcı) on iki metinden oluşur ve çoğunluğu itibariyle laiklere yönelik olan anlatılardan oluşur. B. Chedasûtralar, yedi metinden oluşan bu kitap, keşişlerin hayatını düzenleyen metinleri içerdiğinden Cayin disiplin kitabı olarak da adlandırılır. C. Mûlasûtralar. Dört Mûlasûtra vardır ve bunlardan üçü muhafaza edilmiştir. Bu üçünden biri olan daşavaikâlia on konferans ve iki eki içerir. Bunlar emredilen saatlar ötesindeki çalışma için gerekli malzemeyi oluştururlar. D. Prakirnakasûtralar (çok yönlü/çeşitli). On kısa metinden oluşur; hem törensel ilahiler hem de kutsal ölüm için hazırlanmada kullanılacak ritüellerin betimlenmesini içerirler. E. Cûlikâsûtralar. Angabâhyar’ın son kısmı, ilave ek anlamında Cûlika diye adlandırılır. İki çalışmayı ihtiva eder. Bunların her ikisi de, diğer kanonik metinlerin büyük kısmında bulunan malzemelerin özetini içerirler.

20.

Budist kutsal metinleri kaç kategoriye ayrılır?

Doğru Cevap: "A" 3  
Soru Açıklaması

Budist kutsal metinleri üç kategoriye ayrılır: Birincisi, içeriklerinin genel olarak Buddha’nın ağzından geldiği kabul edilen Pali dilindeki Tipitakada (Sanskritçe=tripitaka) korunmuş olan erken dönem kanonik metinler. İkincisi kronolojik olarak az önceki kanonik metinleri takip etseler de, onların tespit edildiği zaman bu grup içine girme imkânı bulamayan, fakat kanonik olanlara benzeyen metinlerdir. Üçüncü kategoride yer alanlar ise birçok sahte kononik ya da kanonik olmayan metinlerdir.

TEST BİTTİ.
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.